Ilość instalacji fotowoltaicznych w Polsce gwałtownie rośnie. W 2019 r. w stosunku do 2018 wzrosła 3-krotnie*. Trend ten jest wspierany przez program rządowy „Mój prąd”, w ramach którego właściciele gospodarstw domowych mogą dotrzymać dopłaty do montażu paneli fotowoltaicznych. Razem z programem „Czyste powietrze” mają pomóc Polsce spełnić wymagania w obrębie zrównoważonego rozwoju stawiane przez Unię Europejską.
Coraz bardziej są popularne również rozwiązania, w których energia elektryczna dostarczana z instalacji PV zasila pompy ciepła razem stanowiąc źródło systemu ogrzewania budynku. Takie rozwiązania sprawdzają się pod względem ekonomicznym, zarówno w budynkach nowych jak i termomodernizowanych pod warunkiem zapewnienia w pierwszej kolejności odpowiedniej izolacyjności cieplnej przegród zewnętrznych budynku.
Dążenie do poprawy efektywności energetycznej budynków, z jednej strony poprzez zwiększanie ilości materiałów izolacyjnych, z drugiej poprzez coraz częstsze stosowanie systemów zasilanych energią odnawialną, jak m.in. systemy PV, skłania także do systematycznej rewizji rozwiązań zapewniających odpowiednie bezpieczeństwo pożarowe.
Taki tok myślenia odzwierciedlony jest również w przepisach unijnych. Najlepszym tego przykładem jest najnowsza dyrektywa o efektywności energetycznej budynków (dyrektywa EPBD 2018/844). Wskazuje ona na potrzebę uwzględniania bezpieczeństwa pożarowego budynków nowych i termomodernizowanych w przypadku stosowania w nich wysokosprawnych alternatywnych systemów zasilania w energię.
W przypadku instalacji fotowoltaicznych ryzyko wystąpienia pożaru jest związane głównie z uszkodzeniami mechanicznymi i błędami wykonawczymi. Stowarzyszenie Branży Fotowoltaicznej Polska PV zauważając te zagrożenia opracowało „Fotowoltaiczny dekalog dobrych praktyk. 10 zasad bezpiecznej instalacji PV ppoż.”. Wskazano 10 zasad, których trzeba przestrzegać, aby instalacja była bezpieczna:
- Posadowienie instalacji PV na budynku
- Wykonanie połączeń za pomocą szybkozłączek tego samego typu i producenta
- Badania termowizyjne
- Pomiary elektryczne: rezystancji i ciągłości
- Momenty dokręcenia
- Ochrona kabli i przewodów przed uszkodzeniem
- Odpowiednie narzędzia
- Oznaczenia instalacji PV
- Przeglądy serwisowe
- Dodatkowe zabezpieczenia w aspekcie ochrony ppoż.
Pierwszą z tych zasad należy uwzględnić już na etapie projektowania. Instalacja fotowoltaiczna nie powinna być projektowana w oderwaniu od architektury budynku i jego zabezpieczeń przeciwpożarowych.
Instalacja fotowoltaiczna powinna być zaprojektowana i wykonana w sposób zabezpieczający przed wejściem pożaru do wnętrza budynku oraz ograniczający jego rozprzestrzenianie przez dach czy przez ścianę, na której jest zamontowana.
W szczególności istotne jest usytuowanie modułów PV w stosunku do ścian oddzielenia przeciwpożarowego. Mają one szczelnie oddzielać dwie strefy pożarowe – tak samo wewnątrz, jak i na zewnątrz obiektu. Uwzględniając tę zasadę należy lokalizować elementy systemu fotowoltaicznego w odpowiedni sposób. Nie dopuszcza się sytuowania modułów PV bezpośrednio nad ścianą oddzielenia ppoż. Należy je odsunąć od ściany na odległość minimum 2,5 m lub wyprowadzić ścianę oddzielenia ppoż. 30 cm ponad najwyższy punkt modułu.
Nad ścianami oddzielenia ppoż. należy również unikać prowadzenia tras kablowych. Jeżeli nie jest możliwe, przewody należy zabezpieczyć przed rozprzestrzenianiem się pożaru (np. poprzez obudowanie trasy kablowej lub zastosowanie kabli o odpowiedniej odporności ogniowej).
W przypadku dachów wielkopowierzchniowych moduły PV należy podzielić na grupy (LxL) oddzielone od siebie pasem wolnej przestrzeni (d). Dobrą praktyką jest zachowanie odległości d ≥ 5 m oraz L ≤ 40 m.
W celu zabezpieczenia przed „wejściem” pożaru od instalacji PV do wnętrza budynku, zaleca się montaż instalacji fotowoltaicznej na podłożu niepalnym lub co najmniej zawierającym niepalną izolację cieplną, czyli wełną skalną ROCKWOOL.
Instalacja fotowoltaiczna nie powinna negatywnie wpływać na trwałość elementów budynku. Przy projektowaniu należy uwzględnić parametry mechaniczne pokrycia dachu, szczególnie w przypadku, gdy instalacja posadowiona jest bezpośrednio na hydroizolacji, pod którą znajduje się izolacja cieplna. Parametry wytrzymałościowe izolacji cieplnej, powinny być odpowiednie m. in. z uwagi na wprowadzane obciążenia punktowe czy inne obciążenia technologiczne (np. pod ścieżkami technologicznymi do serwisowania instalacji). W takim przypadku ROCKWOOL rekomenduje wykonanie izolacji cieplnej w postaci dwóch warstw płyt HARDROCK MAX. Wykonanie instalacji na innego typu izolacji cieplnej ROCKWOOL jest możliwe, wymaga to jednak sprawdzenia. ROCKWOOL służy w tym zakresie pomocą.
Instalacje fotowoltaiczne, jak każde instalacje elektryczne mogą być źródłem pożaru. Dlatego tak ważne jest zaprojektowanie jej przy uwzględnieniu konstrukcji budynku i jego warunków ochrony przeciwpożarowej, a także staranność wykonania instalacji oraz regularność wykonywanych przeglądów i napraw.
O tym i innych zasadach możecie przeczytać na stronie: https://polskapv.pl/fotowoltaiczny-dekalog-dobrych-praktyk-sbf-polska-pv/
